Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ

Σκέψεις για τις νέες γεωπολιτικές δυναμικές και αλλαγές στις παγκόσμιες αντιλήψεις που δυνητικά επιφέρει η έλευση της πανδημίας του κορωνοϊού

Περιοδικό Άρδην, Τεύχος 118, Μάιος 2020

Ο κόσμος έχει εισέλθει σε μια αχαρτογράφητη περιοχή, με κύριο παράγοντα γι’ αυτό την εξάπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο του κορωνοϊού. Μολονότι είναι νωρίς ακόμα και πολλά θα εξαρτηθούν από την δυνατότητα περιορισμού του ιού και εύρεσης των κατάλληλων μέσων για την αντιμετώπισή του, ένα είναι σίγουρο: οι συνέπειες από την εκδήλωση της πανδημίας δεν πρόκειται να αφήσουν τον κόσμο όπως αυτός ήταν. Όλες οι αντιλήψεις που διαμόρφωσαν τον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο κόσμο θα δοκιμαστούν σκληρά, εάν δεν δοκιμάζονται ήδη. Το πρώτο χτύπημα στην παγκοσμιοποίηση και στους αριστερούς και νεοφιλελεύθερους ζηλωτές της ήταν η εν μια νυκτί επιστροφή των συνόρων. Η πλειοψηφία των εθνών, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την πανδημία, έκλεισαν τα σύνορα. Είναι νωπές ακόμα οι σελίδες στο Βήμα, την Καθημερινή, την Εφημερίδα των Συντακτών και τις αφίσες των Αντιφά, ΚΕΕΡΦΑ και άλλων ζηλωτών της παγκοσμιοποίησης, από τα δάκρυα τους για αυτές τις κινήσεις των κυβερνήσεων.

Παράλληλα με την εστίαση των κυβερνήσεων στα τεκταινόμενα εντός των συνόρων, οι διεθνείς οργανισμοί καταδεικνύουν αξιοσημείωτη αδυναμία παρέμβασης σε ζωτικής σημασίας ζητήματα. Στην απαξίωσή τους, κατά κύριο λόγο, συντελεί η αδυναμία τους να συνεισφέρουν ουσιαστική βοήθεια στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Οργανισμοί όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Έθνη (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) που θα ανέμενε κανείς να αποτελούν την πρωτοπορία στις δράσεις και τις προσπάθειες αντιμετώπισης του ιού, απλά, αγνοούνται[1].

Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υιοθετούν την ίδια στάση. Η προσπάθειά τους φαίνεται να είναι κυρίως σε επίπεδο προπαγάνδας και όχι τόσο σε χειροπιαστή δράση. Με έναν πρόεδρο που ακόμα δεν έχει καταφέρει να έχει άποψη επί του θέματος –η λέξη «άσχετος» φαίνεται εδώ να ταιριάζει απόλυτα, την μία μέρα μιλά για επιβολή καραντίνας στην Νέα Υόρκη και την άλλη αλλάζει άποψη και ζητά από το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών να εκδώσει «οδηγία» για τον περιορισμό των μετακινήσεων των κατοίκων. Την μία μέρα δηλώνει ότι από την 6^η Απριλίου υπάρχει επανεκκίνηση της οικονομίας, δύο μέρες μετά δηλώνει ότι με 100.000 νεκρούς θα την έχουμε βγάλει καθαρή και η κρίση θα κρατήσει τουλάχιστον ένα εξάμηνο! Παράλληλα, έχει ήδη σε ένα μήνα δημιουργήσει τρείς (!!!) ομάδες αντιμετώπισης διαχείρισης της κρίσης που έχει προκαλέσει ο ιός, κάθε φορά με όλο και πιο άσχετους επικεφαλής, όπως ο γνωστός για την …αποτελεσματικότητά του, γαμπρός του, Κούσνερ. Το αποτέλεσμα είναι ακόμα και στη χώρα του, οι κυβερνήσεις των Πολιτειών να κάνουν τα δικά τους και να μην του δίνουν ιδιαίτερη σημασία.

Αυξάνεται η ανισότητα ή αυξάνεται το πρόβλημα του Δυτικού κόσμου;

του Δρ Κωνσταντίνου Δ. Γεώρμα

Εφημερίδα Ρήξη (αρ. φύλλου 153, 29 Ιουνίου 2019)

Κινήματα όπως τα "Κίτρινα Γιλέκα" στη Γαλλία και το κίνημα "Καταλάβετε τη Γουόλ Στρίτ" στις ΗΠΑ, καθώς και μια σειρά συγγραφέων, θέτουν στο προσκήνιο ένα ζήτημα: αυτό της αύξησης των κοινωνικών ανισοτήτων.

Πιο προσεκτικοί συγγραφείς ωστόσο, ήδη εδώ και μια δεκαετία, βασιζόμενοι σε στοιχεία παγκόσμιας αναφοράς, στοιχειοθετούν μια διαφορετική εικόνα. Τα τελευταία 25 χρόνια η συνολική παγκόσμια ανισότητα (ανισότητα μεταξύ των ατόμων σε όλο τον κόσμο) μειώνεται για πρώτη φορά από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης (έτος αναφοράς 1820)!

Ιδιαίτερα για τα τελευταία χρόνια, η βασική κινητήριος δύναμη πίσω από αυτά τα στατιστικά στοιχεία είναι το γεγονός ότι μεταξύ 2000-2015 50 χώρες είδαν τις ενδοχωρικές ανισότητες να περιορίζονται. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των χωρών προέρχεται από τον πρώην Τρίτο Κόσμο. Με άλλα λόγια είναι βασικά το γεγονός ότι οι φτωχότερες χώρες γίνονται πλουσιότερες που μειώνει τις ανισότητες παγκοσμίως.

Οι παγκόσμιες τεκτονικές πλάκες, η Ευρώπη και η άδουσα Ελλάς

του Κωνσταντίνου Γεώρμα,
 Εφημερίδα Ρήξη, 12 Μαρτίου 2016

Σε μια πρόσφατη ανακοίνωση της Γενικής Διεύθυνσης Απασχόλησης, αποτυπώνεται με με ενάργεια το δομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και κατά συνέπεια η χώρα μας. Καθώς η παγκοσμιοποίηση φέρνει στο προσκήνιο νέες οικονομικές δυνάμεις, οι απροσάρμοστοι, από χώρες μετατρέπονται σε χώρους. Αλλά ας δούμε τα στοιχεία.

Η βαθειά ύφεση που έπληξε την Ευρώπη δεν ήταν χωρίς συνέπειες για τη θέση της στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Σύμφωνα με τη Eurostat,  στην ΕΕ-28, το 2014, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ  ήταν 27.400 ευρώ, το οποίο ισοδυναμεί με το 99% του ΑΕΠ του 2007. Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι το παρακάτω στοιχείο που δείχνει τη θέση της ΕΕ στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι. Το 1990 η οικονομία της ΕΕ αντιστοιχούσε στο 25,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μετά από 25 χρόνια, το αντίστοιχο ποσοστό έχει πέσει στο 17%. Ακόμα και σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, ενώ το 1990 το ΑΕΠ της ΕΕ ήταν το 128% των ΗΠΑ, το 2014 ήταν το 106%.

Σημείωση: Το βαθύ πράσινο στον έγχρωμο χάρτη σημαίνει έντονη αύξηση του ΑΕΠ κατά κεφαλήν, Το βαθύ κόκκινο βαθειά ύφεση. Η αξία 1 δείχνει ότι η χώρα δεν έχει παρουσιάσει αύξηση κατά τη διάρκεια της κρίσης. Οι αξίες κάτω από 1 δείχνουν ότι η χώρα δεν έχει ακόμα ανακάμψει στα προ κρίσης επίπεδα.

Χώρες όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία παρουσιάζουν μια έστω και μέτρια ανάπτυξη της τάξης του 1-1,5%. Αντιθέτως, στο πάτο του πηγαδιού βρίσκονται οι χώρες του νότου: Τον χορό σέρνει η Ελλάδα, και ακολουθούν Ιταλία, Ισπανία, Κύπρος και Κροατία.

Όσον αφορά την ανεργία, ένα στοιχείο και μόνον αρκεί: το 2007 η ανεργία στη χώρα μας ήταν 8,4%, χαμηλότερη από αυτή της Γερμανίας (8,5%). Το 2014 είμαστε πρωταθλητές με 25%, ακολουθούμενοι από την Ισπανία.

Κάποιοι είπαν ότι το κεντρικό δόγμα της εποχής είναι «παρήγαγε ή αφανίσου». Την στιγμή που η θέση της Ευρώπης στο παγκόσμιο γίγνεσθαι ανατρέπεται, είναι φυσικό όλοι να προσπαθούν να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα. Ωστόσο «των οικείων ημών εμπιπραγμένων, ημείς άδωμεν». Τοποθετούμε σε κρίσιμους τομείς γοβοφόρες channel, Τασίες  και Καρανίκες. Και έπειτα καταριόμαστε τους «απ’ έξω» για τον τρόπο που μας αντιμετωπίζουν.

Στη γειτονιά μας, οι τεκτονικές πλάκες έχουν ήδη συνθλίψει ολόκληρες χώρες. Δυστυχώς σήμερα ήρθε η ώρα μας. Γιατί, όπως έλεγαν και οι παλαιότεροι, συνετοί Έλληνες, όπως στρώνεις, έτσι και κοιμάσαι.

ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ

20.02.2012

1.     Η πρώτη και βασική στόχευση του μνημονίου είναι να αφαιρέσει από το πολιτικό σύστημα οποιαδήποτε έννοια αυτονομίας στην οικονομική πολιτική, ανεξαρτησίας αναφορικά με τον χειρισμό προϋπολογισμού και εσωτερικών ζητημάτων και εθνικής κυριαρχίας.  Αυτό υλοποιείται όχι μόνο μέσα από την υπαγωγή του νέου δανεισμού στο βρετανικό δίκαιο, από το σχεδιαζόμενο ειδικό ταμείο χειρισμού του νέου δανεισμού για την αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων, αλλά και μέσα από τους όρους που θέτει το μνημόνιο (μειώσεις των δαπανών του δημοσίου έως το 2015 ως ποσοστό του ΑΕΠ, περιορισμός συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστό του ΑΕΠ, συγκεκριμένοι όροι για την αγορά εργασίας, και άλλα).  Συνεπώς, η οποιαδήποτε κυβέρνηση αναλάβει την υλοποίηση του μνημονίου θα αδυνατεί να εφαρμόσει μια διαφορετική πολιτική, πέραν αυτής που επιθυμεί ο κ. Σόιμπλε.

ΠΕΡΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΥΝΑΦΗ ΠΡΑΣΙΝΑ ΑΛΟΓΑ

Ο Γκρέι στο βιβλίο Η Αλ Κάιντα και η νεωτερικότητα σημειώνει για τις επιδόσεις του ΔΝΤ: «Σίγουρα ο υποβιβασμός ενός σύγχρονου κράτους στο επίπεδο ενός τριτοκοσμικού καθεστώτος σε λιγότερο από μία δεκαετία είναι ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα. Ωστόσο οι πολιτικές του ΔΝΤ στην Αργεντινή δεν διαφέρουν από αυτές που έχει επιβάλλει σε άλλες χώρες. Καθώς διαμορφώνει την πορεία του προχωρώντας από γκάφα σε γκάφα και από τη μία τσαπατσουλιά στην άλλη, οι στόχοι του ΔΝΤ δεν αλλάζουν σε όποια χώρα και αν εφαρμόζονται»[1]! Επίσης, ο υποφαινόμενος είχε σημειώσει παλιότερα:

«Γιατί αυτή η μονομανία… [στις συγκεκριμένες καταστροφικές πολιτικές] πέρα από τον προφανή λόγο ότι αυτού του είδους οι αναποτελεσματικές αντιλήψεις εξυπηρετούν κατά καιρούς συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους; Μα γιατί αυτό είναι το εύκολο! Αντί να προχωρήσει στη μελέτη της ιδιαίτερης κατάστασης της κάθε χώρας και να συν-διαμορφώσει με τους δημόσιους θεσμούς της πολιτικές, μέτρα και ειδικά μοντέλα, η Τράπεζα [στην περίπτωσή μας το ΔΝΤ], δρα κινούμενο από ιδεολογικό φανατισμό και με την ιεραποστολική διάθεση της εφαρμογής παντού ενός ορθού και μοναδικού νεοφιλελεύθερου μοντέλου»[2].

ΚΑΤΑΚΑΗΜΕΝΗ ΧΩΡΑ Οι ναρκισσιστικές ελληνικές ελητείες, τα μνημόνια, ο «κίνδυνος» του λαϊκισμού και το έθνος

Το Ελληνικό έθνος για μία ακόμα φορά, και θα παλέψουμε να μην είναι η τελευταία, βρίσκεται αντιμέτωπο με μία βαθιά αντίφαση που το κατατρέχει ήδη από το 1821: η διανόησή του, οι «φαναριώτες» του, το μεγάλο μέρος των ελίτ του, ακολουθούν τον δρόμο της υποδούλωσης και στρέφονται ενάντια σε αυτό που αποκαλείται εθνικό συμφέρον, το οποίο εκπροσωπούσαν οι πολεμιστές του Εικοσιένα. Το ίδιο μοτίβο επαναλήφθηκε εν μέρει και το 1941, όταν αυτοί που οργάνωσαν την αντίσταση, το έκαναν σε αντίθεση με τις επίσημες κομματικές γραμμές, με συνέπεια να «αποκατασταθούν» μόλις σήμερα.

Η έλευση του μνημονίου και της διάλυσης της Ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας ήρθε, με νέους όρους και διακυβεύματα, να αναδείξει για άλλη μία φορά αυτή την αντίθεση. Η επίλυσή της αποτελεί ένα κρίσιμο στοιχείο για την μελλοντική πορεία του έθνους.

Οι επιθανάτιοι σπασμοί της ελληνικής οικονομίας

Οι εκπρόσωποι του μνημονίου σε αγαστή συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση καταδίκασαν την Ελληνική οικονομία σε θάνατο. Οι ελληνικές ελίτ, ακολουθώντας μία προδοτική-ξενόδουλη λογική, καλλιεργώντας την κλεπτοκρατία, τον κομματικό σφετερισμό των κρατικών πόρων, την μίζα, την Παπανδρεϊκο-σημιτικής λογικής διαφθορά του συνόλου της κοινωνίας καταφέρουν σήμερα τα τελειωτικά χτυπήματα κατά της οικονομικής υπόστασης του ελληνικού έθνους.

Η συστηματική εξόντωση της Ελλάδας από τον ΓΑΠ και τους αυλοκόλακες του καταδεικνύεται πλέον από τους αριθμούς σε όλη της την τραγική έκταση. Οι αλλεπάλληλες επιδρομές και τα χαράτσια, μνημείο της οικονομικής ανικανότητας τροϊκανών και ελληνικού οικονομικού επιτελείου (Παπακωνσταντίνου, Βενιζέλος, Σαχινίδης, Πλασκοβίτης, Χρυσοχοΐδης, έτσι για να μην ξεχνάμε και ποιοι φέρουν την ευθύνη), διέλυσαν τη ζήτηση, κατέστρεψαν την μεταποίηση και θα σακατέψουν την οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα.

Το Κάιρο, η ελληνική περίπτωση και η διαφθορά

Ποντίκι » ΕΠΩΝΥΜΩΣ

ΔΕΥΤΕΡΑ, 19 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2011, Ιστοσελίδα ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

---

Καθώς ο οδηγός μάς παίρνει από το αεροδρόμιο του Καΐρου και οδεύουμε προς την πόλη, ακολουθούμε έναν καινούργιο, τεράστιο αυτοκινητόδρομο. Έτσι, καθώς το αυτοκίνητο αναπήδαγε στο ανώμαλο οδόστρωμα, δεν μπόρεσα να μη σχολιάσω: Αιγύπτιοι και Έλληνες πάσχουν από τις ίδιες αρρώστιες: με δυσκολία μπορούν να φτιάξουν ένα οδόστρωμα που να είναι λείο και... φιλικό προς τον οδηγό και το όχημα.

Οι μίζες, βλέπεις, και στις δύο περιπτώσεις, ενώ καθιστούν την κατασκευή των δρόμων δαπανηρότατη, απ’ την άλλη διαφθείρουν τους επιτετραμμένους με τον έλεγχο της κατασκευής για να μην ελέγχουν την ποιότητα. Και οι επιτετραμμένοι δεν ελέγχουν όπως πρέπει, γιατί οι εκάστοτε πολιτικοί τους προϊστάμενοι, έχοντας πάρει τη μίζα τους, αποτρέπουν τον δημόσιο υπάλληλο από το να επιτελέσει ορθά το έργο του. Εάν ο τελευταίος δεν συμμορφωθεί, υπάρχουν και άλλες μέθοδοι – αυτές τις έχουμε ζήσει στο πετσί μας. Οι μέθοδοι αυτές αποκαλούνται μετακινήσεις.

Ας έλθουμε όμως στο θέμα της διαφθοράς. Η επανάσταση στην Αίγυπτο μου κίνησε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί ξεκίνησε από ένα επεισόδιο αντι-διαφθοράς, όταν ένας νέος αρνήθηκε να πληρώσει στο «όργανο» τη μίζα που του ζήτησε για το Ίντερνετ καφέ που διατηρούσε. Και τα συνθήματα ενάντια στη διαφθορά κατείχαν κεντρική θέση σε όλη τη διάρκεια της εξέγερσης.

ΕΝΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΚΑΙΡΟΥΣ ΚΡΙΣΗΣ

ΕΝΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΚΑΙΡΟΥΣ ΚΡΙΣΗΣ[1]

Κωνσταντίνος Γεώρμας,

Δρ Κοινωνιολογίας, συγγραφέας, εισηγητής ΕΣΔΔΑ,

Μεσολλόγι, 10 Νοεμβρίου 2011

Αγαπητοί φίλοι και φίλες καλησπέρα σας

Κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω του διοργανωτές του συνεδρίου για την ευγενική τους χειρονομία, την πρόσκληση σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό συνέδριο. Να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον κύριο Μαυριδάκη, και φυσικά τους συμπάσχοντες στην προσπάθεια για μια εναλλακτική πρόταση τον Δημήτρη Καπογιάννη και τον Τάκη Νικολόπουλο.

Πραγματικά θεωρώ την προβληματική του συνεδρίου ιδιαίτερα κρίσιμη. Σήμερα, όλη η συζήτηση έχει επικεντρωθεί στο ζήτημα του χρέους, θεωρώ ότι είναι απαραίτητη μία άλλη, παράλληλη συζήτηση. Μια συζήτηση, που όπως περιγράφει το πρόγραμμα του συνεδρίου, πρέπει να διερευνήσει πώς φθάσαμε ως εδώ. Μια συζήτηση που θα περιγράψει το οικονομικό μοντέλο, τις οικονομικές ελίτ που ωφελήθηκαν από αυτό, τις οικονομικές και κομματικές ελίτ που μπλόκαραν την ανάπτυξη ενός άλλου οικονομικού μοντέλου. Και παράλληλα με την απόδοση ευθυνών, πρέπει να σκιαγραφηθεί άμεσα ένα πρόταγμα για μια εναλλακτική διέξοδο από την κρίση.

Ι. Η κρίση του Ελληνικού μοντέλου ανάπτυξης

Δάσκαλε (Γερμανέ) που δίδασκες και νόμους δεν εκράτεις Πώς η Γερμανία ανταποκρίθηκε άμεσα στην οικονομική κρίση κάνοντας τα αντίθετα απ’ ότι επιβάλλει στις χώρες με ελλείμματα

Αυτό που η ιστορία θα καταγράψει για την παρούσα κρίση είναι ασφαλώς η διγλωσσία, των κυρίαρχων ελίτ (των πολιτικών υπαλλήλων των τραπεζών όπως αναλύουν άλλες στήλες αυτής της εφημερίδας). Έτσι, με έκπληξη ανακαλύψαμε ότι η κ. Μέρκελ και ο κ. Σόιμπλε άλλα μας επιβάλλουν να πράξουμε και άλλες πολιτικές προωθούν στην ίδια τη χώρα τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ μας επιβάλλονται περικοπές επιδομάτων, δημοσιονομική λιτότητα, περιορισμοί κρατικών επιδοτήσεων, οι Γερμανοί έκαναν τα αντίθετα!

Ας δούμε λοιπόν που στηρίχτηκε η «επιτυχία της Γερμανικής οικονομίας» μετά την κρίση του 2008.

Ανεργία, μετανάστευση και χρέος

Την ίδια ώρα που η πολιτική ηγεσία του τόπου θριαμβολογούσε για την υπαγωγή του Ελληνικού λαού σε μνημονιακή σαρακονταετή επιτήρηση, επιβεβαιωνόταν η ανησυχία ότι οι καλοκαιρινοί μήνες δεν συνοδεύονται από αύξηση της απασχόλησης. Οπότε στην αγορά εργασίας μπορούμε πλέον να μιλάμε για αρμαγεδδώνα. Ιδιαίτερα για τους νέους τα στοιχεία σηματοδοτούν την «επιλεκτική πτώχευση» μίας ολόκληρης γενιάς: 42% στα στοιχεία του Μαρτίου, 43,1% τον Απρίλιο, παρ’ όλο που η συνολική ανεργία μειώθηκε κατά τι. Η αύξηση αγγίζει το 42% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Όπως φαίνεται, οι νέοι θα πληρώσουν ακριβά τις μνημονιακές πολιτικές της κυβέρνησης. Οι νέοι πληρώνουν όμως και μία ακόμα πτυχή των μακροχρόνιων στρατηγικών του ΠΑΣΟΚ, και αυτή δεν είναι άλλη από την αθρόα εισροή μεταναστών για την κατάλυση της ρύθμισης της αγοράς εργασίας.

Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Μόλις λίγο πριν την επέτειο της 25^ης Μαρτίου, η βιομηχανία Diana, ανακοίνωνε στους εργαζόμενους της τις υποχρεωτικές άδειες για το Πάσχα. Το τίμημα της οικονομικής κρίσης θα είναι βαρύ.

Το κομματικό σύστημα καρτέλ

Η κρίση ανατρέπει τον μέχρι σήμερα τρόπο λειτουργίας των ελίτ. Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα εμπίπτει στην ανάλυση του κομματικού συστήματος καρτέλ[1]. Τα χαρακτηριστικά αυτού του συστήματος είναι κατά πρώτον, η απόλυτη διασύνδεση του κόμματος με το κράτος. Το κράτος δεν αποτελεί πλέον συλλογικό εκφραστή της κοινωνίας και καθίσταται εργαλείο της αναπαραγωγής του κομματικού συστήματος καρτέλ. Έτσι, το σύστημα φρόντισε να εξασφαλίσει την χρηματοδότηση των κομμάτων μέσα από τις κρατικές επιχορηγήσεις, ενώ διαδεδομένη ήταν η χρήση των δημόσιων κονδυλίων για την υπόγεια χρηματοδότηση τόσο προσωπικά των πολιτικών, όσο και του κομματικού μηχανισμού (Βλέπε αγορά του αιώνα, Ζήμενς κ.λπ.).

Κατά δεύτερον, το σύστημα, από τη στιγμή που αναλάβει την εξουσία, προχωρεί σε εκείνες τις παρεμβάσεις έτσι ώστε να διαιωνίσει την θέση του, αποδυναμώνοντας τη σύνδεσή του με την κοινωνία. Τα κόμματα παύουν να αποτελούν κοινωνικούς φορείς και καθίστανται οργανισμοί οι οποίοι επιδιώκουν ίδια συμφέροντα.

Η καρτελοποίηση των κομμάτων και του κομματικού συστήματος συνδέεται επίσης με το φαινόμενο της όλο και μεγαλύτερης ομοιότητας μεταξύ των κομματικών προγραμμάτων[2].

Μια από τις παθογένειες της λειτουργίας του κομματικού συστήματος καρτέλ είναι και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Δηλαδή το γεγονός ότι εισάγουμε πολύ περισσότερα από ό,τι εξάγουμε. Η συστηματική υπονόμευση της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας γίνεται για τον απλούστατο λόγο ότι οι πολιτικές ελιτ δεν επιθυμούν έναν δυναμικό ιδιωτικό τομέα, διότι η δημιουργία ενός τέτοιου τομέα δημιουργεί έναν πολιτικά ανεξέλεγκτο παράγοντα. Επιπλέον, όσον αφορά στις εξαγωγές, η ανάγκη του κυρίου Σημίτη να διατηρήσει την πολιτική ηγεμονία, οδήγησε στην πολιτική της σκληρής δραχμής, η οποία μακροπρόθεσμα, και σε συνάφεια και με άλλους παράγοντες υπονόμευσε τις εξαγωγικές δυνατότητες της χώρας.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι είναι η κοινωνική οικονομία;

Η κοινωνική οικονομία αποτελεί εκείνο το μέρος των οικονομικών δραστηριοτήτων, του οποίου οι φορείς, οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, δεν ανήκουν ούτε στον κρατικό τομέα ούτε στον κλασσικό επιχειρηματικό τομέα. Από τον κρατικό τομέα διακρίνονται λόγω της αυτονομίας και της δημοκρατικής δομής που διαθέτουν στη λήψη αποφάσεων, αλλά και του επιχειρηματικού τους πνεύματος. Από τον κλασσικό επιχειρηματικό τομέα διαφέρουν λόγω της προτεραιότητας που αποδίδουν στην εκπλήρωση των κοινωνικών στόχων της επιχείρησης και όχι στην επιδίωξη του κέρδους. Οι επιχειρήσεις που απαρτίζουν τον τομέα περιλαμβάνουν συνεταιρισμούς, συλλόγους, ενώσεις, ιδρύματα, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, εταιρίες αλληλοβοήθειας. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι αφιερωμένη σε αυτήν, η κοινωνική οικονομία στην Ευρώπη απασχολεί 11 εκατομμύρια άτομα και ο αριθμός των εμπλεκόμενων σε αυτήν συνολικά αγγίζει τα 160 εκατομμύρια άτομα (μέλη, εθελοντές, εργαζόμενοι κ.λπ)[i]. Με άλλα λόγια μιλάμε για ένα φαινόμενο με ιδιαίτερα μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό βάρος, το οποίο στη χώρα μας έχει τύχει ελάχιστης προσοχής.

Και τώρα με την κρίση τι να λέμε για την κοινωνική οικονομία;

 Η κρίση αποτελεί προϊόν της αποτυχίας κάποιων εργαλείων που χρησιμοποιούσαμε έως σήμερα. Αποτελεί λοιπόν ευκαιρία και απαιτεί για την διέξοδο από αυτήν νέα εργαλεία ή/και επαναπροσδιορισμό παλαιότερων εργαλείων. Η κρίση στη χώρα μας αποτελεί μια καλή ευκαιρία για έναν ώριμο διάλογο περί της κοινωνίας και της οικονομίας που θέλουμε για το αύριο[ii]. Και για να είναι ανταγωνιστική αυτή η κοινωνία και η οικονομία του αύριο θα πρέπει όλοι να συνεισφέρουμε σε αυτή και όλοι να έχουμε ίσες ευκαιρίες σε αυτή.