ΝΕΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΕΡΑΣ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ, Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ

 

Περιοδικό Νέος Ερμής ο Λόγιος, Τεύχος 21, Β Εξάμηνο 2020

 

Οι νέες γεωπολιτικές πραγματικότητες

Οι αναλύσεις που διέπουν τον ελληνικό τύπο, αναφορικά με τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο, σταματούν, το πολύ, στη Λιβύη. Το γεγονός αυτό είναι από μόνο του θετικό, στο βαθμό που οι προηγούμενες αναλύσεις κάλυπταν το πολύ μέχρι τις παραλίες της Μυκόνου. Ωστόσο, οι εξελίξεις στην περιοχή είναι ραγδαίες και, ιδιαίτερα μετά το 2017 και την συνεχή αύξηση της επιθετικότητας –στρατιωτικής και άλλης– της Τουρκίας στην περιοχή έως και το Κέρας της Αφρικής, η Ελληνική διπλωματία και στρατηγική είναι υποχρεωμένη πλέον να παρεμβαίνει σε ένα τόξο που ξεκινά από την Θράκη έως τον Κόλπο του Άντεν, από τον Περσικό Κόλπο έως την Τρίπολη και από το Ναγκόρνο-Κάραμπαχ, το Ντιγιαρμπακίρ έως το Καστελόριζο.

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ: Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

 ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Δρ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΓΕΩΡΜΑΣ 

ΣΚΙΑΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

9.1 Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ

Η Ευρωπαϊκή ενοποίηση, στην πορεία της, συνοδεύτηκε από σημαντικές εξελίξεις στον κοινωνικό τομέα. Ένα τελευταίο παράδειγμα σημαντικής πρωτοβουλίας είναι ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας των Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Η πρωτοβουλία αυτή επιβεβαιώνει την μέριμνα της ΕΕ για την διασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης και εργασίας σε όλη την Ευρώπη.

Η προώθηση της απασχόλησης, η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας, η κατάλληλη κοινωνική προστασία, ο διάλογος μεταξύ της διοίκησης των επιχειρήσεων και των υπαλλήλων, η ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων με στόχο τη διασφάλιση υψηλών επιπέδων απασχόλησης και η αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού είναι οι κοινοί στόχοι της ΕΕ και των κρατών-μελών στο κοινωνικό πεδίο και στο πεδίο της απασχόλησης, όπως περιγράφονται στο Άρθρο 151 της  of the TFEU.

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

 ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Δρ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΓΕΩΡΜΑΣ 

ΕΣΔΔΑ, 2020

ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

Το μέλλον της απασχόλησης είναι ένα πολυσυζητημένο ζήτημα. Για κάποιους είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα, για κάποιους άλλους όμως αποτελεί ζήτημα ανησυχίας.

Η απασχόληση, η εργασία και η παραγωγικότητα της εργασίας συνιστούν ζητήματα που αποτελούν το κέντρο της οικονομικής πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο. Με τη σειρά τους, η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογική πρόοδος και οι δημογραφικές αλλαγές επηρεάζουν βαθύτατα τις αγορές εργασίας, έχοντας επίδραση τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα των διαθέσιμων θέσεων εργασίας. Επιπλέον, επιδρούν βαθύτατα στον τρόπο με τον οποίο διεκπεραιώνεται η εργασία, δηλαδή στην ίδια τη λειτουργία της παραγωγικής διαδικασίας. Σήμερα είναι κρίσιμης σημασίας να διαμορφωθούν από τους ιθύνοντες πολιτικές που θα ενισχύσουν την προσαρμοστικότητα της αγοράς εργασίας με τρόπο ώστε οι εργαζόμενοι και τα κράτη να έχουν τα εφόδια και τα μέσα να διαχειριστούν τις μεταβάσεις με τις μικρότερες δυνατόν αναστατώσεις και, παράλληλα, θα δίνεται η δυνατότητα εκμετάλλευσης στο έπακρο των δυνητικών ωφελημάτων.

Η παγκοσμιοποίηση διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στις οικονομίες των χωρών. Στα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ, για παράδειγμα, οι εξαγωγές από το 23% του ΑΕΠ το 1975 έφθασαν το 43% το 2017. Η παγκοσμιοποίηση συνιστά μια τάση μέσω της οποίας οι επιχειρήσεις καλλιεργούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα ολοκληρώνοντας τις παραγωγικές τους διαδικασίες σε παγκόσμια κλίμακα. Το γεγονός αυτό από μόνο του έχει τεράστιες επιπτώσεις στην απασχόληση των ανθρώπων, ενώ είναι και πρόξενος εντατικοποίησης νέων μορφών απασχόλησης.

Η επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στην Αρμενία, ο τουρκικός παράγοντας και η απούσα Ρωσσία

 

Η σύγκρουση για το Ναγκόρνο-Κάρμπαχ

Οι συγκρούσεις μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων ξεκίνησαν ήδη πριν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1988. Τότε, οι Αρμένιοι, που συνιστούν την συντριπτική πλειοψηφία αυτού του θύλακα, ζήτησαν την ένωσή τους με την Αρμενία και κήρυξαν την ανεξαρτησία τους από το Αζερμπαϊτζάν. Το 1992, ξέσπασα πόλεμος μεταξύ των δύο μερών. Υπολογίζεται ότι οι απώλειες άγγιξαν τους 30.000 ανθρώπους[1].

Το 1994, έπειτα από παρέμβαση των Ρώσσων, κηρύχτηκε ανακωχή, αλλά κατά διαστήματα οι συγκρούσεις αναζωπυρώνονταν. Όπως για παράδειγμα το 2016, όπου έως την νέα μεσολάβηση των Ρώσσων, 200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Όλη αυτή την περίοδο και τα δύο επένδυσαν ιδιαίτερα στις στρατιωτικές υποδομές τους. Το Αζερμπαϊτζάν, ωστόσο, λόγω του γεγονότος ότι διαθέτει αρκετά έσοδα από το πετρέλαιοn έχει κατορθώσει να αναβαθμίσει το οπλοστάσιό του. Όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμα δεν έχει την στρατιωτική ισχύ για να καταβάλλει πλήρως την Αρμενία.

Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ

Σκέψεις για τις νέες γεωπολιτικές δυναμικές και αλλαγές στις παγκόσμιες αντιλήψεις που δυνητικά επιφέρει η έλευση της πανδημίας του κορωνοϊού

Περιοδικό Άρδην, Τεύχος 118, Μάιος 2020

Ο κόσμος έχει εισέλθει σε μια αχαρτογράφητη περιοχή, με κύριο παράγοντα γι’ αυτό την εξάπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο του κορωνοϊού. Μολονότι είναι νωρίς ακόμα και πολλά θα εξαρτηθούν από την δυνατότητα περιορισμού του ιού και εύρεσης των κατάλληλων μέσων για την αντιμετώπισή του, ένα είναι σίγουρο: οι συνέπειες από την εκδήλωση της πανδημίας δεν πρόκειται να αφήσουν τον κόσμο όπως αυτός ήταν. Όλες οι αντιλήψεις που διαμόρφωσαν τον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο κόσμο θα δοκιμαστούν σκληρά, εάν δεν δοκιμάζονται ήδη. Το πρώτο χτύπημα στην παγκοσμιοποίηση και στους αριστερούς και νεοφιλελεύθερους ζηλωτές της ήταν η εν μια νυκτί επιστροφή των συνόρων. Η πλειοψηφία των εθνών, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την πανδημία, έκλεισαν τα σύνορα. Είναι νωπές ακόμα οι σελίδες στο Βήμα, την Καθημερινή, την Εφημερίδα των Συντακτών και τις αφίσες των Αντιφά, ΚΕΕΡΦΑ και άλλων ζηλωτών της παγκοσμιοποίησης, από τα δάκρυα τους για αυτές τις κινήσεις των κυβερνήσεων.

Παράλληλα με την εστίαση των κυβερνήσεων στα τεκταινόμενα εντός των συνόρων, οι διεθνείς οργανισμοί καταδεικνύουν αξιοσημείωτη αδυναμία παρέμβασης σε ζωτικής σημασίας ζητήματα. Στην απαξίωσή τους, κατά κύριο λόγο, συντελεί η αδυναμία τους να συνεισφέρουν ουσιαστική βοήθεια στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Οργανισμοί όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Έθνη (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) που θα ανέμενε κανείς να αποτελούν την πρωτοπορία στις δράσεις και τις προσπάθειες αντιμετώπισης του ιού, απλά, αγνοούνται[1].

Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υιοθετούν την ίδια στάση. Η προσπάθειά τους φαίνεται να είναι κυρίως σε επίπεδο προπαγάνδας και όχι τόσο σε χειροπιαστή δράση. Με έναν πρόεδρο που ακόμα δεν έχει καταφέρει να έχει άποψη επί του θέματος –η λέξη «άσχετος» φαίνεται εδώ να ταιριάζει απόλυτα, την μία μέρα μιλά για επιβολή καραντίνας στην Νέα Υόρκη και την άλλη αλλάζει άποψη και ζητά από το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών να εκδώσει «οδηγία» για τον περιορισμό των μετακινήσεων των κατοίκων. Την μία μέρα δηλώνει ότι από την 6^η Απριλίου υπάρχει επανεκκίνηση της οικονομίας, δύο μέρες μετά δηλώνει ότι με 100.000 νεκρούς θα την έχουμε βγάλει καθαρή και η κρίση θα κρατήσει τουλάχιστον ένα εξάμηνο! Παράλληλα, έχει ήδη σε ένα μήνα δημιουργήσει τρείς (!!!) ομάδες αντιμετώπισης διαχείρισης της κρίσης που έχει προκαλέσει ο ιός, κάθε φορά με όλο και πιο άσχετους επικεφαλής, όπως ο γνωστός για την …αποτελεσματικότητά του, γαμπρός του, Κούσνερ. Το αποτέλεσμα είναι ακόμα και στη χώρα του, οι κυβερνήσεις των Πολιτειών να κάνουν τα δικά τους και να μην του δίνουν ιδιαίτερη σημασία.

Το «πετυχημένο» κινεζικό μοντέλο, οι κορωνοϊοί και η παγκοσμιοποίηση

Όταν το αεροπλάνο από την Κίνα προσγειώθηκε στο Ελευθέριος Βενιζέλος, η επιγραφή στο υγειονομικό υλικό που είχε σταλεί από την Κίνα έγραφε «φιλία εστί μια ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη». Είναι άλλωστε γνωστή η αγάπη που τρέφουν οι Κινέζοι για την αρχαιοελληνική γραμματεία. Ωστόσο, θα ήταν καλύτερο και για τα δύο αδελφά σώματα εάν ακολουθούσαν πιστότερα την ρήση του Ιπποκράτη «Κάλλιον το προλαμβάνει ή το θεραπεύειν». Γιατί οι ευθύνες των Κινέζων στην εξάπλωση του ιού είναι πολύ σημαντικές και, κάποιες χιλιάδες μάσκες δεν πρόκειται να τις εξαλείψουν.

Η Κίνα αποτελεί πεδίο για την ανάπτυξη πολλών ιών που έχουν επηρεάσει την ανθρωπότητα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένας συγγενής ιός του COVID-19, πριν από δεκαεπτά χρόνια είχε και πάλι τρομάξει την ανθρωπότητα. Το όνομά του SARS.

Κάποιες σκέψεις για την εξωτερική πολιτική του Τραμπ: τα όρια της διπλωματίας του εξαναγκασμού

Η εξωτερική πολιτική του Τραμπ χαρακτηρίζεται από το πολεμοχαρές του ύφος, από την τρομοκράτηση των αντιπάλων, τον τσαμπουκά, την ανευθυνότητα. Από τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της πολιτικής είναι η πλήρης περιφρόνηση και συστηματική υποβάθμιση του ρόλου των διεθνών οργανισμών. Μια πολιτική που ο ορατός και μεσοπρόθεσμος στόχος της είναι η υπονόμευση ή, καλύτερα, η πλήρης κατάργηση της διεθνούς έννομης τάξης. Μιας διεθνούς τάξης, που ειρήσθω εν παρόδω ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες αυτές που είχαν καθοριστικό ρόλο στη δαιμόρφωσή της.  

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αλλάξει πλέον το πώς διενεργείται η διπλωματία. Η βασική αρχή της νέας πολιτικής τακτικής του είναι αυτή των οικονομικών κυρώσεων και του διπλωματικού εξαναγκασμού. Με μια μικρή διαφορά. Ότι σε αρκετές περιπτώσεις η κυβέρνηση Τραμπ χρησιμοποιεί τον εξαναγκασμό χωρίς να υπάρχει κάποιος στόχος και, βέβαια, δεν υπάρχει καμμία αίσθηση της έννοιας της διπλωματίας.