Υεμένη: Μια χώρα μεταξύ γενοκτονίας και λιμού

Μια συνέντευξη που πήρε ο Κώστας Γεώρμας από Γιάχια Μοχάμεντ Αμπντάλα Σάλεχ

Εφημερίδα Ρήξη, 14.10.2017

Συναντήσαμε τον Γιάχια Σάλεχ, στο χώρο πολιτικής και πολιτισμού «Ρήγας Βελεστινλής». Ο Γιάχια Σάλεχ είχε τον βαθμό του στρατηγού και υπήρξε πρώην επικεφαλής του σώματος Κεντρική Οργάνωση Ασφάλειας της Υεμένης μέχρι και το 2012. Σήμερα, είναι πρόεδρος του Φόρουμ για την Πρόοδο και την Ανάπτυξη αλλά και της Οργάνωσης Καναάν για την Παλαιστίνη. Κύριο θέμα της συζήτησής μας ήταν η κατάσταση στην Υεμένη και η ανύπαρκτη αντίδραση της παγκόσμιας κοινότητας σε μια εν εξελίξει ανθρωπιστική κρίση.

Η Υεμένη είναι μια χώρα 28 εκατομμυρίων κατοίκων περίπου, βρίσκεται στο νότο της Αραβικής Χερσονήσου. Από αρχαιοτάτων χρόνων έχει υπάρξει κύριος εμπορικός δρόμος και η στρατηγική της σημασία την έχει κάνει να βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο των αντιπαραθέσεων. Είναι η φτωχότερη χώρα της Μέσης Ανατολής.

Το μερίδιό της στην παγκόσμια παροχή πετρελαίου είναι μόλις 0,2%. Ωστόσο, η στρατηγική της σημασία έγκειται στο ότι σε αυτήν ανήκει ο Μπάμπ Ελ Μάντεμπ, που αποτελεί το τέταρτο σε κλίμακα σημείο διέλευσης πλοίων παγκοσμίως. Από το πέρασμα αυτό περνούν καθημερινά 3,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο. Επίσης, η στρατηγική της σημασία είναι προφανής και από το γεγονός ότι οι Αμερικάνοι ζήτησαν από την κυβέρνηση της Υεμένης να δημιουργήσουν μια στρατιωτική βάση, περίπου στο ίδιο σημείο που κάποιες δεκαετίες πριν βρίσκονταν μια στρατιωτική βάση των Σοβιετικών. Η απάντηση της Υεμενικής κυβέρνησης στους Αμερικάνους ήταν αρνητική. 

Ρωτήσαμε τον Γιάχια Σάλεχ για την υφιστάμενη κατάσταση στην Υεμένη. «Αυτή τη στιγμή», μας είπε, «η επίθεση της Σαουδικής Αραβίας στην χώρα μου έχει ως αποτέλεσμα έως σήμερα 10.000 νεκρούς. 3,5 εκατομμύρια είναι αυτοί που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους λόγω των ανηλεών βομβαρδισμών των Σαουδαράβων και των συμμάχων τους. Εδώ θέλω να επισημάνω ότι όταν οι Σαουδάραβες λένε ότι στοχεύουν στρατιωτικούς στόχους, σε καμμία περίπτωση δεν κάνουν κάτι τέτοιο. Καταστρέφουν όλες τις υποδομές, λέγοντας ότι στοχεύουν στρατιωτικούς στόχους των Χούθι. Αυτό δεν είναι αλήθεια, πρόσφατα βομβάρδισαν 25 «στρατιωτικούς στόχους». Στην πραγματικότητα όλα αυτοί οι στόχοι δεν είχαν καμμιά σχέση με τον πόλεμο. Βομβάρδισαν σχολεία, νοσοκομεία, γάμους, κηδείες. Τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη δηλώνουν ότι τον περασμένο χρόνο βομβάρδισαν 38 σχολεία και νοσοκομεία. Βασικά στοχεύουν το σύνολο του έθνους, με στόχο να χτυπήσουν το ηθικό του και να το καταπτοήσουν, και γι’ αυτό όλο το έθνος είναι ενωμένο εναντίον τους».  

Ερώτηση: Πράγματι, έχουν υπάρξει δημοσιεύσεις για τα κρούσματα χολέρας στη χώρα, αυτό σχετίζεται με τον βομβαρδισμό των υποδομών;

«Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι κατέστρεψαν τις υποδομές στην υγεία και γι’ αυτό τώρα έχουμε επιδημίες, κυρίως χολέρας. 500.000 είναι τα κρούσματα χολέρας και έως σήμερα 2.000 άτομα, κυρίως παιδιά, έχουν πεθάνει από αυτή. Ωστόσο η ανθρωπιστική κρίση δεν σταματάει εδώ. Σε 15 με 17 εκατομμύρια είναι οι άνθρωποι που υποσιτίζονται, ενώ πέντε εκατομμύρια είναι οι άνθρωποι που διαβιούν σε συνθήκες πείνας».

Ερώτημα: «Και όλα αυτά γιατί η τακτική των Σαουδαράβων και των συμμάχων τους φαίνεται να μην έχει αποτέλεσμα. Έτσι σήμερα βρίσκονται μπροστά σε ένα αδιέξοδο…»

«Οι διάφορες φατρίες που πήγαν στους Σαουδάραβες, τους έλεγαν ότι σε 45 ημέρες θα έχουμε τελειώσει με αυτούς (εννοεί τους Χούθι και τους συμμάχους τους). Όλοι θα τους καλωσόριζαν, οι Σαουδάραβες θα «έσωζαν» τη χώρα, και όλοι θα τους ήταν ευγνώμονες για την ‘αγοθοεργία’ τους. Δυόμιση χρόνια μετά, η σθεναρή αντίσταση της κυβέρνησής μας και του λαού [εννοεί της κυβέρνησης Σάλεχ που συνιστά έναν συνασπισμό των Χούθι μαζί με άλλες μερίδες και κόμματα της Υεμένης] έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο την στρατηγική των Σαουδαράβων…»

Ερώτηση: «Είναι γεγονός ότι στην Υεμένη, πολλοί είναι αυτοί που προσπάθησαν να την κατακτήσουν αλλά όλοι απέτυχαν. Η Υεμένη έχει ένα ιστορικό σκληρών αγώνων για την ανεξαρτησία…»

Σάλεχ: «Οι Σαουδάραβες προσπάθησαν με τον αποκλεισμό και την καταστροφή των υποδομών να στρέψουν τον κόσμο εναντίον των μαχητών. Οι επιχειρήσεις εναντίον αθώων πολιτών, [υπολογίζεται ότι φέτος έχουν λάβει χώρα τουλάχιστον 5.000 αεροπορικές επιδρομές κατά της Υεμένης], στόχο έχουν να κάμψουν το ηθικό του πληθυσμού, να τους κάνουν να φύγουν. Οι Υεμενίτες δεν φεύγουν, δεν είναι σαν τους Σύριους, μένουν, έχουν μάθει από τους Παλαιστίνιους, που όταν έφυγαν το ’48 δεν γύρισαν ποτέ. Μην αφήνεις την χώρα σου, γιατί μπορεί να μην ξαναβρείς.

Σήμερα βλέπουμε ότι η αντίσταση του κόσμου έχει δημιουργήσει μια νέα κατάσταση. Την προηγούμενη χρονιά κανένας δεν έλεγε τίποτα για την Υεμένη, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν αναφέρονταν σε αυτή. Αλλά φέτος πολλές οργανώσεις αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη άρχισαν να παρεμβαίνουν, [πρόσφατα τα Ηνωμένα Έθνη πήραν την απόφαση να στείλουν μια επιτροπή εκεί να διερευνήσει τις ευθύνες για την ανθρωπιστική κρίση και για τυχόν εγκλήματα πολέμου] κάποια μέσα μαζικής ενημέρωσης άρχισαν δειλά-δειλά να μιλάνε για την κατάσταση στην χώρα. Όταν οι Σαουδάραβες βρίσκονται σε αδιέξοδο, όταν υπάρχουν επιθέσεις εναντίον τους στα [βόρεια] σύνορα τότε προσπαθούν να δείξουν ότι μπορούν να επιτεθούν όποτε και όπου θέλουν. Όταν βομβαρδίζουν την πρωτεύουσα, βομβαρδίζουν περιοχές που έχουν ήδη βομβαρδίσει, το κάνουν για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο, να ηχούν οι σειρήνες, να δείξουν ότι αυτοί κυριαρχούν στους αιθέρες».

Ερώτηση: Συνεπώς σήμερα, βρίσκονται σε αδιέξοδο. Τι θεωρείτε ότι μπορούν να κάνουν για να ξεφύγουν από το αδιέξοδο που οι ίδιοι διαμόρφωσαν; Ή θα επιμείνουν στο να καταλάβουν το σύνολο της Υεμένης;

Σάλεχ: «Δεν θέλουν να καταλάβουν την Υεμένη. Θέλουν να έχουν μια δική τους κυβέρνηση, μια κυβέρνηση υποχείριο, ανδρείκελο. Η Υεμένη ήταν πάντα ένα τα κεντρικά ενδιαφέροντά τους και γι’ αυτό πάντα προσπαθούσαν να έχουν υποχείριες κυβερνήσεις εκεί. Δεν θέλουν να καταλάβουν την Υεμένη. Ξέρουν ότι δεν μπορούν να το κάνουν. Θέλουν να βγουν από τον πόλεμο αλλά να δείξουν ότι έχουν κερδίσει, να δείξουν ότι κάτι πέτυχαν… Ο κύριος στόχος είναι όλη η Υεμένη να είναι υπό τον έλεγχό τους. Εάν δεν το κατορθώσουν να επιβάλουν μια τέτοια κυβέρνηση, τότε θα προσπαθήσουν να επιβάλλουν αυτή την κυβέρνηση στα εδάφη που ελέγχουν… Πιθανά θα προσπαθήσουν να χωρίσουν την Υεμένη σε βόρεια και νότια. Μπορεί επίσης να προσπαθήσουν να έχουν κατοχή στην περιοχή Χαντραμούτ, στο μέσον της Υεμένης, εκεί θέλουν να φτιάξουν ένα υδάτινο κανάλι, γιατί επειδή το πετρέλαιο είναι στα ανατολικά της Σαουδικής Αραβίας, θα το μεταφέρουν χωρίς να περνάει από τον περσικό. Επιπλέον η περιοχή είναι αραιοκατοικημένη, άρα πιο εύκολα ελεγχόμενη, αλλά από εκεί κατάγονται και πολλοί πλούσιοι Σαουδάραβες».

Ερώτηση: Και αναφορικά με την Αλ Κάιντα, ποιος είναι ο ρόλος της στην Υεμένη, είναι ισχυρή, από ποιους στελεχώνεται;

Απάντηση: Από ποιους ελέγχεται η Αλ Κάιντα; Για παράδειγμα, τον Απρίλιο του 2015 εισέβαλαν στην Αλ Μουκάλα. Έλεγχαν την Αλ Μουκάλα και άρχισαν να σφάζουν τους ανθρώπους που δεν προσεύχονταν, που έπιναν ή κάπνιζαν.

Τον Απρίλιο του 2016, με ένα τηλέφωνο ότι τα Εμιράτα θα καταλάβουν την περιοχή, η Αλ Κάιντα αποσύρθηκε, χωρίς να ριχτεί ούτε μια σφαίρα.

Στην Υεμένη, διάφορες χώρες έχουν την δική τους ατζέντα και υποστηρίζουν διαφορετικές φατρίες. Χρησιμοποιούν την Αλ Κάιντα μόνο για να κάνει την βρώμική δουλειά, παράδειγμα όταν θέλουν να δολοφονήσουν κάποιον. Η Αλ Κάιντα στελεχώνεται από Υεμενίτες, Σαουδάραβες, και κάποιους Αφρικανούς.

Ερώτηση:  Στρατηγέ, ευχαριστούμε πολύ για όσα είχατε να μας πείτε και για την ευκαιρία που μας δώσατε να γνωρίσουμε πιο καλά την κατάσταση σε μια χώρα που πραγματικά βασανίζεται.

Απάντηση: Αυτό που ζητάμε είναι όλο και περισσότεροι άνθρωποι να γνωρίσουν την κατάσταση στην Υεμένη, η διεθνής κοινότητα πρέπει να παρέμβει για να σταματήσει αυτή η σφαγή αθώων πολιτών, η ανθρωπιστική κρίση, που όπως τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη δηλώνουν είναι η μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή των τελευταίων δεκαετιών. Με τη βοήθεια όλων μπορούμε να σταματήσουμε την επίθεση ενάντια στη χώρα μου.