Οι μεγαλομανιακές ονειρώξεις του Ερντογανικού νεοθωμανισμού

 του Δρ Κωνσταντίνου Δ. Γεώρμα

Ιανουάριος 2018

Μολονότι πολλές πτυχές της επίσκεψης Ερντογάν έχουν αναλυθεί, αξίζει εδώ να αναλυθούν κάποιες παράμετροι της στρατηγικής του οι οποίες συνδέονται με τις νεοθωμανικές ονειρώξεις του και οι οποίες δεν φαίνεται να μελετούνται με την δέουσα σοβαρότητα από την πολιτική μας ελίτ.

Δύο είναι τα βασικά ζητήματα που έθεσε ο Ερντογάν στην «επίσκεψή» του στη χώρα. Όπως χαρακτηριστικά είπε στην ομιλία του στην Θράκη «Ο κοινός μας παρονομαστής είναι το Ισλάμ είναι ότι είμαστε μουσουλμάνοι. Για αυτό τον λόγο, είτε Τούρκοι, είτε Πομάκοι, είτε Ρομά, εμείς είμαστε ένα και είμαστε μαζί». Η δεύτερη συνεχής αναφορά του είναι η αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης.

Είναι γνωστό ότι στην τουρκική εξωτερική πολιτική κυριαρχεί πλέον η λογική του πολιτικού Ισλάμ, ή ορθότερα, η κυριαρχία της σε όλο το πολιτικό Ισλάμ. Διότι ο παραληρηματικός λόγος του χαλίφη Ερντογάν έχει πλέον αναχθεί σε νέα ύψη. (Καλλιεργείται άλλωστε και από την μικρότητα των ηγετών σε γείτονές του χώρες…).

Τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία καλλιεργείται συστηματικά η λατρεία του προσώπου του Ερντογάν ως ..χαλίφη, σε σημείο που η απεύθυνσή προς αυτόν είναι με εκφράσεις που χρησιμοποιούνταν για τους χαλίφιδες, ενώ οι οπαδοί του προσπαθούν απεγνωσμένα να τον αγγίξουν για να λάβουν την ευλογία του! Η σκοτεινή πλευρά ωστόσο αυτής της πολιτικής έχει να κάνει με την συστηματική πλέον δίωξη των αλεβιτών που αγγίζουν το 20% του πληθυσμού της Τουρκίας. Πέραν του γεγονότος ότι ο Ερντογάν θέλει πλέον να κλείσει τους τόπους λατρείας τους και να τους εξαναγκάσει να προσεύχονται στα τζαμιά, το κλίμα υστερίας που καλλιεργείται εναντίον τους έχει φτάσει σε σημεία ανηλεούς διωγμού. Πρόσφατα, στη Μαλάτια 13 σπίτια αλεβιτών σημαδεύτηκαν με τεράστια κόκκινα Χ, στέλνοντας συγκεκριμένα μηνύματα προς την εκεί κοινότητα τους. Υπενθυμίζεται ότι Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει καταδικάσει ήδη από το 2014 τον Ερντογάν για καταπάτηση των θρησκευτικών δικαιωμάτων στη χώρα, καθώς και για το γεγονός ότι στην εκπαίδευση επιβάλλεται η δική του θρησκευτική εκδοχή. Στο εξωτερικό επίπεδο, η προσπάθεια για κυριαρχία στο παγκόσμιο ισλάμ δεν φέρνει λιγότερες εντάσεις. Δύο είναι οι χαρακτηριστικές πρόσφατες κινήσεις σε αυτό το επίπεδο. Σε πρόσφατη κίνησή της η Τουρκία προσπαθεί να ιδρύσει έναν οργανισμό πιστοποίησή χαλάλ που θα έχει παγκόσμια εμβέλεια. Παράλληλα βέβαια με τον «θρησκευτικό» ζήλο, ο κουτοπόνηρος Ερντογάν ευελπιστεί να βάλει στην τσέπη ένα μέρος από τα 3,9 τρισεκατομμύρια δολάρια στα οποία υπολογίζεται το ύψος αυτής της αγοράς.

Πρόσφατα, η Τουρκία στράφηκε εναντίον της προσπάθειας του διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμαντ Μπιν Σαλμάν για την διαμόρφωση ενός «μετριοπαθούς ισλάμ». Η αιτιολογία ήταν ότι «δεν υπάρχει μετριοπαθές ισλάμ» και ότι η προσπάθεια του διαδόχου κεντρικό στόχο είχε να περιορίσει το ισλάμ στον …αραβικό κόσμο. Μάλιστα, στη κίνηση αυτή η ερντογανική ελίτ διείδε μια επίθεση ενάντια στην ..Τουρκία, αφού θεωρεί ότι στόχο της είναι η διαμόρφωση ενός άξονα Αιγύπτου, Σαουδικής Αραβίας, ΗΑΕ ενάντια στην επιρροή της … Τουρκίας στο παγκόσμιο ισλάμ!

Υπενθυμίζεται ότι είναι αυτά τα μεγαλομανιακά σχέδια που προσπάθησε η Τουρκία να καλλιεργήσει μέσω των Αδελφών Μουσουλμάνων που την οδήγησε στην εναντίωσή της προς τον Άσαντ –με τον οποίον υπενθυμίζεται ότι το 2010 είχε υπογράψει στρατιωτικές συμφωνίες!- την μεγάλη αντίθεσή της με την Αίγυπτο (της οποίας άλλωστε την θρησκευτική επιρροή θέλει να σφετεριστεί) και την αντίθεσή της με την Σαουδική Αραβία.

Αλλά η εμμονή της Τουρκίας να κυριαρχήσει στο παγκόσμιο ισλάμ θα την φέρει σε αντίθεση με στρατηγικούς άξονες που διαμορφώνονται  τόσο με την Ρωσσία, όσο και με την Κίνα και την Ινδία, χώρες οι οποίες μολονότι αναπτύσσουν τις οικονομικές τους σχέσεις με την Τουρκία λόγω της γεωπολιτικής θέσης, είναι ιδιαίτερα δύσπιστες απέναντι στην «ισλαμική» στρατηγική της.

Παράλληλα με την ισλαμοποίηση της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας κινείται και ο λόγος περί του «Δεύτερου Πολέμου της Ανεξαρτησίας». Στην ρητορική αυτή, που μπορεί να λάβει πολύ επιθετικές και στρατιωτικές προεκτάσεις, κυρίαρχη θέση έχει η αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Ένα από τα στοιχεία που ανακαλούνται από το παρελθόν στην ρητορική περί του Δεύτερου Πολέμου της Ανεξαρτησίας είναι ο «ρόλος των Ελλήνων και των συμμάχων τους» στον πρώτο πόλεμο της ανεξαρτησίας. Ενώ παράλληλα καλλιεργείται και η δυσπιστία απέναντι στον ρόλο που έπαιξαν διάφορες μειονότητες τότε, όπως οι αλεβίτες και οι κούρδοι.

Ο λόγος υπερ του δευτέρου πολέμου της ανεξαρτησίας έλαβε τεράστιες διαστάσεις μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, το οποίο το ερντογανικό στρατόπεδο θεωρεί ως το πιο σημαντικό ιστορικό γεγονός μετά τον πρώτο πόλεμο της ανεξαρτησίας!

Είναι ενδιαφέρον, για την ανερμάτιστη και ιδιαιτέρως επικίνδυνη για την σταθερότητα στην περιοχή στάση της Ερντογανικής ελίτ, ότι οι «εχθροί», κατά καιρούς, περιλαμβάνουν τις Η.Π.Α., την Ε.Ε., την Ρωσσία, το Ιράν, την Σαουδική Αραβία,  τους Γκιουλενιστές, το PKK και βέβαια το YPG. Όλοι αυτοί παρουσιάζονται κατά καιρούς να συνωμοτούν κατά της Τουρκίας και να υπονομεύουν τον μεγαλοπρεπή της ρόλο στον πλανήτη. Στοιχεία αυτής της  ρητορικής είναι βέβαια και η κριτική του Ερντογάν ενάντια στις «απαράδεκτες εδαφικές παραχωρήσεις» του Ατατούρκ. Γι’ αυτό, όπως δηλώνει ο Ερντογάν, θα χαράξει έναν νέον περιφερειακό χάρτη της Μέσης Ανατολής, ενάντια στις διαθέσεις των δυτικών σταυροφόρων και των συμμάχων τους στη Μέση Ανατολή.

Η μέχρι σήμερα πολιτική της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή δεν προμηνύει τίποτε θετικό για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Η νεοθωμανική τουρκική πολιτική στόχο έχει να αναθεωρήσει το σύνολο των συνοριακών διευθετήσεων στην περιοχή, να υποδαυλίσει αντιθέσεις, να διαμορφώσει ένα ισλαμικό τόξο που ήλπιζε ότι θα ξεκινά από τα Βαλκάνια και θα κατέληγε στην Τυνησία!

Η Ελλάδα θα πρέπει να δραστηριοποιηθεί άμεσα στην ανατροπή των επικίνδυνων αυτών σχεδίων, να εγκαλέσει τον Ερντογάν αναφορικά με τις συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της καταπάτησης κάθε δημοκρατικού δικαιώματος στη Τουρκία και να ζητήσει ως «πρώτα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης» την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ποντίων, την αναγνώριση της Αγίας Σοφίας ως μνημείο του χριστιανικού πολιτισμού και την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο.  Ενώ θα έπρεπε να αποτελεί αιτία πολέμου κάθε αναφορά στην ανατροπή της Συνθήκης της Λωζάννης. Αυτή είναι και η μόνη γλώσσα άλλωστε που κατανοεί η τουρκική ελίτ.