Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015

Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή
του Δρ. Κωνσταντίνου Δ. Γεώρμα
Ποντίκι, 19 Νοεμβρίου 2015

Σχεδιάζοντας τη Νέα Μέση Ανατολή σε χάρτες
Η Μέση Ανατολή, έγραφε ο Καραμπελιάς το 1992, «αποτελεί σε πλανητικό επίπεδο αυτό που ήταν τα Βαλκάνια για την Ευρώπη, μέχρι τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο»[1]. Στο ίδιο συμπέρασμα φθάνει και ένα άρθρο από το Global Research του 2006, το οποίο παρουσιάζει έναν χάρτη για τη Νέα Μέση Ανατολή[2], που διακήρυξε η Κοντολίσα Ράις το 2006 στο Τελ Αβίβ. Η επίτευξη της «Νέας Μέσης Ανατολής» απαιτούσε το «δημιουργικό χάος». Και η επαύριος του «δημιουργικού χάους» περιγράφοντας σε ένα χάρτη, από τον Ralph Peters, αξιωματικό του αμερικανικού στρατού.







Του χάρτη αυτού είχε προηγηθεί, το 1982, το «Σχέδιο Γινόν», στο Ισραήλ. Ας δούμε κάποιες παραμέτρους του:
«Η πλήρης διάλυση του Λιβάνου σε πέντε περιφέρειες, εξυπηρετεί ως προηγούμενο για το σύνολο του αραβικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, της Συρίας, του Ιράκ και της Αραβικής Χερσονήσου… Η Σύρια θα διαλυθεί σύμφωνα με τις εθνικές και θρησκευτικές της δομές, σε διάφορα κράτη, όπως και ο σημερινός Λίβανος …Η διάλυσή του [Ιράκ] είναι πολύ πιο σημαντική για εμάς απ’ ότι η Συρία. … είναι δυνατή μια διαίρεση στο Ιράκ σε περιοχές σύμφωνα με τις εθνικές/θρησκευτικές γραμμές και στη Συρία σύμφωνα με τους οθωμανικούς χρόνους …»[3].


Η Μέση Ανατολή στη δίνη του πολέμου

Φθάνουμε έτσι, στο έτος 2015, όπου μέσα από τις δράσεις του «δημιουργικού χάους», οι χάρτες αρχίζουν να απεικονίζονται πλέον επί του εδάφους. Με κάποιες παρενέργειες, όμως.
Το Ιράκ έχει πλέον διαμελιστεί σε όσα προέβλεπαν οι χάρτες. Το Ισλαμικό Κράτος έχει δημιουργήσει το χαλιφάτο του. Οι κινήσεις που ενίοτε κάνει για να ξεφύγει από τα όσα όριζαν οι χάρτες, οδηγούν στον «συνετιστικό» βομβαρδισμό του, ιδιαιτέρως εάν απειλεί τους Κούρδους του Ιράκ και τις πετρελαιοπηγές της περιοχής, τους πιο στενούς συμμάχους Αμερικάνων και Ισραηλινών. Δεν βομβαρδίζονται ούτε τα στρατόπεδά του, ούτε τα κονβόι που πουλάνε στη μαύρη αγορά το πετρέλαιο.
Στη Συρία, τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά. Ο σχεδιασμός ήταν η επιστροφή στα οθωμανικά βιλαέτια. Η πραγματικότητα επί του εδάφους προκρίνει μάλλον τον διαμελισμό με βάση τη γαλλική εντολή για τη Συρία και τον Λίβανο στα 1922.
Η παρέμβαση της Ρωσίας στην περιοχή έχει ένα τριπλό στόχο: Να ξεκαθαρίσει  την περιοχή της Λατάκιας από τους Τσετσένους και να αποτρέψει την δημιουργία Τσετσενικού χαλιφάτου στη περιοχή, όπως ήταν ο σχεδιασμός των «συμμαχικών δυνάμεων». Έτσι, θα περάσει επίσης το μήνυμα σε Ισραηλινούς, Τούρκους και Αμερικάνους για το ποιες περιοχές είναι αδιαπραγμάτευτες. Δεύτερον, να διασφαλίσει ένα βιώσιμο κρατίδιο, το οποίο θα εκτείνεται σε όλη τη δυτική Συρία, θα περιλαμβάνει το Χαλέπι, την Ίντλιμπ, τη Χάμα και τη Χόμς, καθώς και την έξοδο στη Μεσόγειο και, βέβαια, τη βάση της στην Ταρτούς. Ο τρίτος στόχος είναι ο διεμβολισμός της στρατηγικής των Αμερικάνων στην περιοχή και η διασφάλιση του μελλοντικού της ρόλου. Η Ρωσία στέλνει στάρι και όπλα στην Αίγυπτο, με την οποία μάλιστα συνεργάζεται για τον εξοπλισμό της επίσημης κυβέρνησης στη Λιβύη[4], συνομιλεί με την Σαουδική Αραβία, ενώ σε συνεργασία με το Ιράν, οργανώνει τον συριακό στρατό.
Το Ισραήλ,έχοντας επίγνωση της φθείνουσας δύναμης των Η.Π.Α., προσπαθεί να υλοποιήσει μια αυτόνομη στρατηγική, με κεντρικό στόχο, ήδη από τη δεκαετία του 1970, την προώθηση της εδαφικής του επέκτασης. Γνώμονας της στρατηγικής του είναι ότι «τρείς είναι οι κύριοι εχθροί του,το Ιράν, η Γάζα και ο Λίβανος[5]». Έτσι, πρωταρχικά, επιδιώκει την κατάληψη περιοχών όπως ο Νότιος Λίβανος (την περιοχή Σίιμπα), η Δυτική Όχθη, η Γάζα, η Χερσόννησος του Σινά και τα Υψώματα του Γκολάν.
Γι’ αυτό και συνεργάζεται με πολλούς. Έχει επαφές με τους Κούρδους του Ιράκ, αλλά και με την Αλ Κάιντα της Συρίας. Από την άλλη συζητά την …μεταφορά της Γάζας στο Σινά[6]!  Επίσης έρχεται σε επαφή με όλες τις φουνταμελιστικές οργανώσεις, και σύμφωνα με πληροφορίες τις βοηθά ενεργητικά[7]. Πέραν από τις μυστικές συμφωνίες μαζί τους για την πλήρη ενσωμάτωση των κατεχόμενων υψωμάτων του Γκολάν στο Ισραήλ, καταβάλει προσπάθειες για τη διαμόρφωση ενός δρουζικού κράτους, που θα δρα ως «μαξιλάρι». Γι’ αυτό, όταν το Ισλαμικό Κράτος κινήθηκε εναντίον των Δρούζων, φρόντισε να του δώσει ένα μάθημα για το ποια πρέπει να είναι τα όρια του. Το ίδιο μήνυμα δόθηκε και στην Αλ Κάιντα της Συρίας, το Μέτωπο Αλ Νούσρα, το οποίο μετά «ζήτησε συγγνώμη» για την δολοφονία 20 Δρούζων τον περασμένο Ιούνιο[8].
Το πρωταρχικό στρατηγικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών παραμένει η αποτροπή της ενίσχυσης της δύναμης της Κίνας και της Ρωσσίας. Συνέπεια αυτού είναι η ανάγκη για έλεγχο της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής, τόσο γιατί αποτελεί το ενεργειακό κέντρο του πλανήτη, όσο και γιατί αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς δρόμους του[9].
Η επιτυχία αυτού του στόχου, προϋποθέτει την επιτυχία δύο άλλων στρατηγικών στόχων των Η.Π.Α. Την πλήρη εξάλειψη κάθε δυναμικής του αραβικού εθνικισμού και την προστασία και ενίσχυση του ρόλου του κράτους του Ισραήλ.
Μέσα από τις πολεμικές της επιχειρήσεις, η Αμερική κατόρθωσε τον διαμελισμό του Ιράκ, και σειρά τώρα έχει ο έτερος πόλος του αραβικού εθνικισμού, η Συρία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Η.Π.Α., μετά την απόφασή τους να αποσύρουν τις επίγειες στρατιωτικές τους δυνάμεις, είναι η ανάγκη για πόλεμους με …ενδιάμεσους (proxy wars). Όμως, όπως και σε άλλες περιπτώσεις, οι επιλογές τους είναι μάλλον προβληματικές. Στην περίπτωση της Συρίας, το σύνολο των ομάδων που απαρτίζουν την «αντιπολίτευση» είναι φανατικοί ισλαμιστές που ελάχιστα διαφέρουν ιδεολογικά από το Ισλαμικό Κράτος. Επίσης, μεταξύ των «μαχητών της ελευθερίας» συμπεριλαμβάνονται μισθοφόροι αλλά και η Αλ Κάιντα της Συρίας! Η αποτυχία της πολιτικής των αμερικάνων έγινε φανερή όταν μια ομάδα που εκπαίδευσαν αποσκίρτησε στο Ισλαμικό Κράτος, ενώ μια άλλη, αποδεκατίστηκε από τους φανατικούς της Αλ Κάιντα, έπειτα από πληροφορίες που τους έδωσαν, σύμφωνα με πηγές, οι Τούρκοι!
Γι’ αυτό άλλωστε και οι Η.Π.Α. εγκατέλειψαν το σχέδιο της «εκπαίδευσης μαχητών» και στράφηκαν στο σχέδιο που ονομάζεται «Συριακός Δημοκρατικός Στρατός», με στόχο να εντάξουν κάτω από μια ομπρέλλα όλες τις ομάδες που αντιμάχονται τον Άσαντ. Ωστόσο, ούτε και αυτό το σχέδιο δουλεύει, αφού είναι δύσκολο να συνεργαστούν οι διάφορες ομάδες φανατικών. Γι’ αυτό άλλωστε και στέλνονται από τον Ομπάμα κάποιες ελάχιστες δυνάμεις στην περιοχή για να αναλάβουν να συντονίσουν τις αντιμαχόμενες φράξιες. 
Η μόνη αξιόπιστη δύναμη με την οποία συνεργάζονται οι Αμερικάνοι είναι οι Κούρδοι της Συρίας. Ωστόσο, αυτή η συνεργασία προκαλεί το μένος της Τουρκίας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στην οποία οι Αμερικάνοι έκαναν από αέρος ρίψεις πολεμοφοδίων προς τους Κούρδους, για να ακολουθήσει βομβαρδισμός των ίδιων Κούρδων από τουρκικά αεροπλάνα! Όταν οι Αμερικάνοι έδωσαν την άδεια στους Τούρκους να βομβαρδίζουν το ΙΚ στη Συρία, αυτοί αντιθέτως βομβάρδιζαν τις θέσεις των Κούρδων, σε μια προσπάθειά τους να τους εμποδίσουν να ενοποιήσουν τους δύο θύλακες που κατέχουν.
Αυτή η κίνηση των Κούρδων, που γίνεται με τη βοήθεια των ΗΠΑ και των …Ιρανών, είναι στρατηγικής σημασίας γιατί έτσι αποκλείεται η δίοδος μέσω της οποίας η Τουρκία προμηθεύει το Ισλαμικό Κράτος με χρήματα, πολεμοφόδια και  τζιχαντιστές. Επίσης, μέσω αυτής, το Ισλαμικό Κράτος πουλάει το μεγαλύτερο μέρος από το λαθραίο πετρέλαιο. Τέλος, αυτή είναι η δίοδος απ’ όπου περνούν οι τεράστιες ποσότητες ναρκωτικών που ξεκινούν από το Αφγανιστάν, αλλά και οι κλεμμένες αρχαιότητες τις οποίες πουλάνε Τούρκοι[10]. Έτσι, εξασφαλίζονται σεβαστά ποσά τόσο για την Τουρκία όσο και για το ΙΚ.
Όμως, με αυτή της τη στάση η Τουρκία, δεν κάνει τίποτε άλλο από το να μεταφέρει σταδιακά αλλά σταθερά τον πόλεμο μέσα στα σύνορά της. Οι βομβιστικές ενέργειες στην Άγκυρα ήταν αποτέλεσμα των πυρήνων του Ισλαμικού Κράτους που, κάτω από την ανοχή των αρχών, έχουν δημιουργηθεί σε όλη την επικράτεια της Τουρκίας[11]. Σημειώνεται, ότι πρόσφατα το PKK, του οποίου οι σχέσεις με τους Κούρδους της Συρίας είναι πολύ πιο στενές απ’ ότι με τους Κούρδους του Ιράκ, κήρυξε το τέλος της ανακωχής με την Τουρκία. Μέσα στη νεοοθωμανική μεγαλομανία του, ο Ερντογκάν θεώρησε ότι μέσα από την Αραβική Άνοιξη και το σενάριο που προώθησαν οι Αμερικάνοι για κυριαρχία των Αδελφών Μουσουλμάνων σε όλο τον αραβικό κόσμο –με τους οποίους οι Τούρκοι είχαν στενές σχέσεις- θα κατόρθωνε να αναβιώσει την οθωμανική αυτοκρατορία, ξεκινώντας με κομμάτια της Συρίας. Το σχέδιο ωστόσο των Αμερικάνων ναυάγησε με την άνοδο του Σίσι σην Αίγυπτο. Έτσι, η Τουρκία βρέθηκε ενώπιον της απειλητικής προοπτικής να αποτελέσει μέρος της βαλκανοποίηση της Μέσης Ανατολής.
Η διάλυση του Ιράκ και ο επικείμενος διαμελισμός της Συρίας, αντίθετα απ’ ότι πίστευαν οι Αμερικάνοι, έχει φέρει στο επίκεντρο των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή μια σειρά από παίκτες. Οι διπλωματικές επαφές είναι πυρετώδεις. Οι Ρώσοι μιλάνε με το Ισραήλ, τους Κούρδους, τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο. Το Ιράν, σταθεροποιεί τη θέση του στο Ιράκ, μιλάει με τους Κούρδους του Ιράκ και βοηθά στρατιωτικά τους Κούρδους της Συρίας, ενώ έχει συνομιλίες με τους Αμερικάνους και τη Σαουδική Αραβία. Είναι γεγονός ότι μια νέα Μέση Ανατολή γεννιέται, ωστόσο παραμένει ερωτηματικό εάν αυτή έχει καμμιά σχέση με τα οράματα του αραβικού εθνικισμού, τη δημοκρατία, τη σταθερότητα και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών.

Υστερόγραφο για την επίθεση στο Παρίσι

Για όσους παρακολουθούν προσεκτικά τη δράση του Ισλαμικού Κράτους, η επίθεση δεν αποτέλεσε έκπληξη. Το Παρίσι, πληρώνει τις επιτυχίες του, όπως θάλεγε και ένας υπουργός μας! Οι Τζιχαντιστές ποτέ δεν χώνεψαν ότι η Γαλλία στο Μαλί κατόρθωσε να τους αποτρέψει από το να καταλάβουν τη χώρα. Ενώ στη Μέση Ανατολή, τα γαλλικά αεροπλάνα βομβάρδιζαν …πραγματικούς στόχους, όπως στρατόπεδα εκπαίδευσης και, ακόμα πιο σημαντικό, πετρελαϊκά κέντρα των τζιχαντιστών. Οι βόμβες από πυρήνες του Ισλαμικού Κράτους στην Άγκυρα ενάντια στους Κούρδους, οι δολοφονίες των ρώσων επιβατών, οι δολοφονίες Λιβανέζων στη Βυρηττό μαζί με τις δολοφονίες στο Παρίσι είχαν τους εξής στόχους. Κατά πρώτον, να εμψυχώσουν τους μαχητές των τζιχαντιστών, γιατί μετά από μια σειρά ήττες έχουν πια αρχίσει να χάνουν πολύ από το έδαφος που κατέχουν, αλλά και το ηθικό τους. Δεύτερον, να προσελκύσουν νέους μαχητές –εκπαιδευμένους κατά προτίμηση. Τρίτον, να υπενθυμίσουν στους σαλαφιστές υποστηρικτές τους, μεγιστάνες του Κόλπου, ότι ακόμα μπορούν να χτυπούν τις χριστιανικές δυνάμεις. Τέταρτον, να στείλουν το μήνυμα στους Τούρκους, για το τι τους περιμένει εάν στραφούν εναντίον τους και κλείσουν τις τόσο ζωτικές διόδους προς την Ευρώπη.



[1] Βλέπε Γιώργος Καραμπελιάς, Ο Προφήτης, το Πετρέλαιο …και ο Κορμοράνος, Εκδόσεις Εξάντας, 1992, σελ. 31.
[2] Βλέπε Mahdi Darius Nazemroaya, Plans for Redrawing the Middle East: The Project for a «New Middle East», Global Research, 18 November 2006.
[3] Israel Shahak, “Greater Israel”: The Zionist Plan for the Middle East. The Infamous “Oded Yinon Plan”, Global Research, 29 April 2013.
[4] Ayah Aman, Egypt acts as middle man for Russia-Libya arms deal, Al Monitor, 10.02.2015.
[5] Ron Tira, «Applied Strategy: The Challenges of Applying Force in a Changing Middle East», Military and Strategic Affairs, Volume 4, September 2012.
[6] Η στρατηγική του Ισραήλ στην περιοχή είναι ένα θέμα που χρήζει ευρύτερης ανάλυσης, αφού η κατοχή της Παλαιστίνης αλλά και η πληθυσμιακή του αδυναμία, καθιστά ιδιαίτερα προβληματική την όποια στρατηγική του. Αλλά αυτά σε ένα επόμενο άρθρο. Και επειδή η Μέση Ανατολή βρίθει συνομωσιολογιών –όχι τυχαία, βέβαια αφού δεν ξέρεις τι συμμαχίες διαμορφώνονται από τη μια μέρα στην άλλη, βλέπε δύο κείμενα για το θέμα Khaled Okasa, The Palestinian cause and Sinai, Al Ahram Weekly, 10 September 2015 και Jonathan Cook, Is There a Plan to Force Palestinians into Sinai?, Middle East Eye, 25 September 2014.
[7] Βλέπε Gordon Duff, The Saudi-Israeli Elephant in the Room, αλλά και δημοσιευμάτων στην Jerusalem Post και άλλες ισραηλινές εφημερίδες.
[8] Yossi Melman, Analysis: Hezbollah and Israel’s common interest in Syria, The Jerusalem Post, 15.06.2015.
[9] Γι’ αυτό άλλωστε και ο αμείλικτος πόλεμος ενάντια στον λαό της Υεμένης, όπου βομβαρδίζεται ανηλεώς κάθε υποδομή της χώρας έτσι ώστε να μεταναστεύσει ο πληθυσμός. Να προστεθεί επίσης ότι η Υεμένη ήταν ό τρίτος πόλος του αραβικού εθνικισμού.
[11] May Clifford, Turkey’s Changing Role in the New Middle East, The Daily Signal, 16 October 2015.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.